امروزه با توجه به افزایش دانش، آگاهی عمومی و تمایل آنها به استفاده از مواد غذایی ارگانیک و سالم، افراد بیشتری به استفاده از گیاهان دارویی روی آورده اند. یکی از دلایل این موضوع این است که گیاهان دارویی و داروهایی که از این گیاهان در ترکیبات خود استفاده کرده اند عوارض بسیار کم و محدودی دارند و همچنین در مدت زمان کوتاه تری عوارض بیماری را از بدن خارج می کنند. گیاهان دارویی مانند آویشن، گل رز و خطمی دارای خواص بی شماری هستند و برای سلامتی بدن بسیار مفید هستند. استفاده از این گیاهان در بین مردم رواج زیادی پیدا کرده است و هر روز افراد بیشتری جذب این نوع گیاهان می شوند.
معرفی کوتاه گل خطمی
گل خطمی با نام علمی (Althaea officinalis) با نام های مختلفی شناخته می شود. آلثا، فرشته، خبازی شجری و پنیرک از نام های معروف این گیاه هستند. گل خطمی یک گیاه گلدار دو ساله است که در اروپا، جنوب و غرب آسیا و مناطق گرم و خشک شمال آفریقا می روید. میوه های آن در تابستان به دست می آید. ارتفاع این گیاه گاهی تا 3 متر هم می رسد و گل های آن به رنگ هایی مانند بنفش، قرمز، صورتی، زرد و سفید می باشد. سه قسمت از ریشه، گل و میوه این گیاه قابل مصرف است. گل خطمی دارای برگ های سبز روشن و ساقه ای استوانه ای با رنگ سبز روشن است. در بسیاری از کشورها از این گیاه برای درمان یا پیشگیری از بیماری های مختلف استفاده می شود.
اشکال استفاده از گل خطمی
استفاده از دانه گل خطمی
دانه های گیاه خطمی دارای الیاف خاصی هستند که برای بهبود سیستم گوارشی مناسب هستند. از این دانه ها در تهیه داروهای مختلف مانند قرص، شربت و کپسول خوراکی استفاده می شود.
استفاده از گل های خشک
پس از خشک شدن گل ها و گلبرگ های گل خطمی می توان از آن برای تهیه دمنوش های گیاهی استفاده کرد. چای خطمی خواص بسیار منحصر به فردی دارد. همچنین از گلبرگ های این گیاه می توان در تهیه انواع سالاد، خورش و سوپ استفاده کرد.
استفاده از اسانس و گیاهی اسانس گل خطمی
عصاره به دست آمده از ریشه و ساقه گل خطمی را می توان با مقداری آب یا چای به عنوان نوشیدنی دارویی مخلوط کرد. این نوشیدنی برای کاهش انواع التهابات و عفونت های بدن و همچنین تقویت کلی سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.
به عنوان رنگ خوراکی استفاده کنید
از گل خطمی نوعی رنگ خوراکی به دست می آید که به دلیل رنگ جذابی که دارد می توان از آن برای تزیین انواع غذا و نوشیدنی استفاده کرد.
خواص گل خطمی
درمان تب
در گذشته مردم از گل خطمی برای کاهش تب بدن و از بین بردن آن استفاده می کردند. گل خطمی با ترکیبات غنی خود به بدن در برابر عوامل نافذ کمک می کند و اثر و التهابات ناشی از وجود بیماری در بدن را برطرف می کند. یک فنجان چای خطمی شما را در برابر بسیاری از بیماری ها مانند سرماخوردگی و آنفولانزا بیمه می کند.
التیام زخم و اسکار
یکی از خواص جالب گل خطمی التیام زخم و جای زخم است. از این گیاه در تهیه پمادها و کرم های مختلفی که برای التیام زخم ها استفاده می شود استفاده می شود. گلبرگ های گل خطمی را می توان پس از خیساندن کوبید و سپس به عنوان مرهم بر روی زخم ها یا انواع زخم ها استفاده کرد.
تقویت سیستم تنفسی
مشکلات تنفسی مانند آسم، گرفتگی بینی، تنگی نفس و برونشیت را می توان با آسیاب کردن ریشه گل خطمی درمان کرد. ریشه آسیاب شده را می توان در چای ریخته و مصرف کرد.
سلامت دستگاه گوارش
گل و ریشه خطمی دارای مقدار زیادی فیبر است که برای عملکرد روده و معده بسیار موثر است. خوردن گل خطمی از التهاب و بیماری های مربوط به دستگاه گوارش جلوگیری می کند و به هضم هر چه بیشتر غذا کمک می کند. این گیاه نقش مهمی در درمان یبوست، ورم روده و معده، جلوگیری از نفخ و زخم معده دارد.
درمان سوختگی
با توجه به خاصیت آبرسانی گل خطمی می توان از گلبرگ های این گیاه برای درمان انواع سوختگی های سطحی و تاول ها استفاده کرد.
درمان گلودرد
دمنوش های گیاهی تهیه شده از گیاه خطمی در بهبود گلو درد و خلط قفسه سینه موثر است. از قسمت های مختلف این گیاه مانند ریشه، ساقه و گل آن می توان دارویی با نتایج عالی برای سرفه و گلودرد تهیه کرد.
افزایش اشتها
وجود مقادیر زیادی نشاسته در گیاه خطمی و به خصوص ریشه آن باعث افزایش اشتها شده است، بنابراین گل خطمی گزینه مناسبی برای افرادی خواهد بود که علاقه مند به افزایش اشتهای خود هستند.
سلامت مو
گل خطمی خواص بی نظیری برای مو دارد که از جمله آنها می توان به جلوگیری از وزوز مو، ایجاد نرمی بیشتر، درخشندگی بیشتر و کاهش شوره سر و درماتیت پوست سر اشاره کرد. شامپوهای زیادی در بازار وجود دارند که از گل خطمی در ترکیبات خود استفاده کرده اند.
ضد قارچ، ضد ویروس و ضد باکتری
گل خطمی دارای خواص ضد باکتریایی برای درمان عفونت های مختلف مانند عفونت های تنفسی و مجاری ادراری است. همچنین می توان از آن برای درمان بیماری های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده کرد. از این گل برای درمان بیماری های قارچی پوست و مو نیز استفاده می شود.
هیدراتاسیون
گل خطمی می تواند به آبرسانی و آبرسانی به پوست صورت و بدن کمک کند و از این طریق تا حد امکان به شادابی پوست کمک کرده و پوست را نرم و براق می کند.
سلامت زنان
از گل خطمی می توان برای درمان برخی از بیماری های زنان که مربوط به قاعدگی و عفونت های تناسلی است استفاده کرد. ریشه و گل این گیاه برای تسکین دردهای قاعدگی و عفونت های رحم موثر است.
بهبود سلامت قلب
تحقیقات نشان می دهد که مصرف عصاره این گیاه می تواند در جلوگیری از تجمع چربی در دیواره رگ ها و کاهش سطح کلسترول خون موثر باشد. در واقع گل خطمی اثرات مثبت و قابل توجهی در بهبود عملکرد قلب و عروق خونی و جریان خون در بدن دارد.
درمان مشکلات مجاری ادراری
گل خطمی برای تسکین کلیه و مثانه و پاکسازی آن از مواد زائد موثر است. این گیاه ارزشمند به دفع مایعات و سموم اضافی از کلیه و کبد کمک می کند. همچنین با خواص ضد باکتریایی که قبلا ذکر شد باعث کاهش التهاب مجاری ادرار و پروستات در مردان و افزایش سلامت مجاری ادراری می شود.
مبارزه با رادیکال های آزاد
در طی فعل و انفعالات شیمیایی ناشی از تجزیه مواد در بدن، مقدار زیادی رادیکال آزاد تولید می شود که برای بدن مضر است. گل خطمی به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی، رادیکال های آزاد و مخرب را از بین می برد و در نتیجه از تخریب بافت های بدن جلوگیری می کند.
بهبود خشکی دهان
خشکی دهان بیماری ناشی از کاهش ترشح بزاق است. در طولانی مدت، این می تواند باعث پوسیدگی دندان، آسیب لثه و بوی بد دهان شود. مصرف برخی از داروهای خودایمنی، ضد افسردگی و فشار خون می تواند مشکل خشکی دهان را تشدید کند. استفاده از دمنوش گل خطمی می تواند رطوبت دهان و میزان ترشح بزاق را افزایش دهد و از بیماری های مربوط به دهان و دندان پیشگیری کند.
ضد اضطراب و آرام بخش
گل خطمی ترشح سروتونین و اندورفین را در بدن افزایش می دهد و در نتیجه استرس و اضطراب را کاهش می دهد. دمنوش گل خطمی همچنین برای افرادی که خواب خوبی ندارند و در زمان استراحت مدام از خواب بیدار می شوند مناسب است. خوابی عمیق و راحت به آنها می دهد. این چای در کاهش عوارض افسردگی و اختلالات خلقی نیز موثر است.